System LOTO TO najskuteczniej chroni pracowników przed przypadkowym załączeniem maszyny lub przed uwolnieniem się zmagazynowanej niebezpiecznej energii podczas pracy wewnątrz strefy niebezpiecznej. nadrzędnym celem systemu loto jest Zapobieganie wypadkom w pracy.
Głównym i najbardziej rozpoznawalnym elementem Systemu LOTO są indywidualne kłódki personalne, oznaczone miejsca gdzie takie kłódki można założyć tj. punkty odcięcia niebezpiecznej energii w celu zablokowania możliwości uruchomienia maszyny lub urządzenia, do czasu aż kłódka zostanie zdjęta przez właściciela. Istnym elementem systemu jest dokumentacja składająca się z Procedury głównej LOTO oraz szczegółowo opracowanymi instrukcjami stanowiskowymi zlokalizowanymi bezpośrednio na maszynach.
Dzięki Systemowi LOTO eliminuje się liczne zagrożenia wynikające z błędów ludzkich powstałych np. podczas napraw lub konserwacji różnego rodzaju maszyn i urządzeń, których niekontrolowane uruchomienie może stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi.
System LOTO chroni zarówno pracownika, jak i urządzenie, przy którym aktualnie wykonywane są prace. LOTO to skrót od angielskiego Lockout/Tagout. Lockout to zabezpieczenie poprzez odcięcie energii zasilającej, uniemożliwiające samowolne bądź przypadkowe wznowienie działania urządzenia. Tagout to dodatkowa informacja w formie zawieszki (tagu) informująca o tym, że aktualnie dane urządzenie jest wyłączone z eksploatacji.
Z roku na rok systemy LOTO stają się coraz popularniejsze i są coraz częściej stosowane w różnego rodzaju firmach produkcyjnych. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 28 marca 2013 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych mówi, że przedsiębiorstwa są zobligowane do wdrożenia systemów bezpieczeństwa pracy. System LOTO stanowi optymalne rozwiązanie zapewniające bezpieczeństwo pracy oraz uniemożliwiające uszkodzenie maszyn podlegających konserwacji. Dotychczasowe badania analizujące przyczyny wypadków pokazują, że wiele z nich jest związanych z bezpośrednim kontaktem z nieodpowiednio zabezpieczonym bądź oznakowanym uszkodzonym lub konserwowanym urządzeniem. Obecnie następuje ciągły wzrost wymagań dotyczących bezpieczeństwa pracy.
Zagrożenia mogą być spowodowane przez:
- energię elektryczną,
- energie pneumatyczną,
- energię hydrauliczną,
- energię mechaniczną (kinetyczną i potencjalną),
- energię termiczną,
- szkodliwe substancje chemiczne.
Istnieją blokady, które są podstawą systemu Lockout, które dają możliwość zablokowanie każdego rodzaju energii doprowadzanej do danego urządzenia.
Wdrożenie systemu i źródła zagrożeń
System LOTO to nie tylko zabezpieczenia typu Lockout/Tagout, ale również szereg działań poprzedzających i monitorujących wdrożenie tego systemu. Każda firma rozważająca zastosowanie u siebie LOTO powinna mieć świadomość, że należy przeprowadzić audyt LOTO w celu identyfikacji zagrożeń dla każdego urządzenia. Na tej podstawie można zlokalizować punkty odcięcia energii zasilającej oraz zdefiniować ilość niezbędnych blokad systemu Lockout.
Procedura zabezpieczenia konkretnego urządzanie przebiega w następujący sposób:
- identyfikacja źródeł energii,
- odłączenie źródeł energii,
- blokada źródeł energii,
- oznaczenie źródeł energii,
- sprawdzenie skuteczności zabezpieczenia.
Oprócz Lockout bardzo istotnym elementem jest Tagout, czyli zawieszka informująca o aktualnym wyłączeniu danego urządzenia z eksploatacji.
Oferujemy:
Kompleksowe wdrożenie systemu LOTO dla klientów o profilu produkcyjnym i usługowym. Cały proces wdrożenia składa się z następujących etapów:
- Audyt szczegółowy (wizja lokalna) zakładu klienta mający na celu określenie zakresu systemu LOTO m.in.:
– identyfikacja punktów odcięcia niebezpiecznych energii na urządzeniach i maszynach tj. en. Elektryczna, hydraulika, pneumatyka, woda i para wodna, en. mechaniczna (kinetyczna i potencjalna), gaz, en. Chemiczna,
– określenie potrzeb w zakresie stworzenia Procedury ogólnej i instrukcji LOTO dla maszyn i urządzeń, - Fizyczne oznaczenie za pomocą naklejek/tabliczek wszystkich zidentyfikowanych punktów odcięcia niebezpiecznych energii na maszynach i urządzeniach,
- Opracowanie Procedury ogólnej LOTO wraz z wszystkimi wymaganymi formularzami do wdrożenia systemu,
- Dobór wymaganego osprzętu LOTO tj. kłódki personalne, różnego rodzaju blokady, szekle, szafki i skrzynki, akcesoria itd.,
- Opracowanie Instrukcji stanowiskowych LOTO dla maszyn i urządzeń zgodnie z uzgodnionym z klientem wzorem i wywieszenie ich na stanowiskach pracy,
- Opracowanie i przeprowadzenie cyklu szkoleń dla pracowników podlegających w pełnym zakresie i pracowników autoryzowanych (szkolenia powinny objąć większość pracowników zakładu i pracowników firm zewnętrznych stale współpracujących).
- Wystawienie imiennych Certyfikatów ukończenia szkolenia z Systemu LOTO dla pracowników.
- Dalsze wsparcie klienta w procesie optymalizacji wdrożonego Systemu LOTO np. w związku z rozbudową przedsiębiorstwa lub zmianami w procesach technologicznych wpływających na funkcjonalność systemu LOTO.
Co mówi prawo?
Zarówno Polskie jak i europejskie przepisy nie zobowiązują do stosowania określonego systemu zabezpieczeń. Wybór LOTO jest nieobligatoryjnym sposobem ochrony przed ryzykiem. Tym niemniej istnieje dyrektywa Unii Europejskiej (89/655 CEE) dotycząca minimalnych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i higieny użytkowania sprzętu roboczego przez pracowników podczas pracy, która zobowiązuje do zabezpieczania źródeł energii. Obecnie dyrektywa ta ostała zastąpiona przez dyrektywę 2009/104/WE, ale z uwagi na fakt iż nie ma w niej nowych przepisów w stosunku do poprzedniej dyrektywy to nie ma potrzeby podjęcia prac legislacyjnych. Mimo braku prawnego nakazu wiele firm decyduje się na wdrożenie Systemu LOTO w celu poprawienia bezpieczeństwa pracy.
Polska harmonizacja została wdrożona w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 września 2003 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 178, poz. 1745)